OUD SCHIEDAM
Rond 1900, de tijd waarin mijn grootouders leefden, was het economisch niet goed gesteld in Schiedam. Veel draaide om de jeneverindustrie, inclusief de glasblazerij, de kurkenfabriek en andere toeleveranciers. Daar waren duizenden arbeiders met hun gezinnen van afhankelijk. Tussen 1890 en 1910 takelde de jeneverindustrie af door de concurrentie van moderne gist- en spiritusfabrieken.
De ontstane werkloosheid zorgde voor nieuwe drinkers, mensen die de ellende wilden vergeten. Jenever was er genoeg: deze werd door de stad gesmokkeld bijvoorbeeld met een juk en wateremmers. Er werd ook zuivere spiritus gedronken en de slachtoffers lagen soms letterlijk in de goot met een doorgebrande maag of slokdarm.
In het fotoboek van mijn grootvader Nicolaas Jansson (geboren in Schiedam 1887) vond ik enkele foto's die iets laten zien van oud-Schiedam. Hij was los-werkman, onzeker of hij de volgende dag nog werk zou hebben: 12 baantjes en 13 ongelukken, zei hij altijd. Als jonge jongen barbiershulp, met de blote knuisten werkmansbaarden inzepen. Bij een sigarenmaker de ijzeren bal van de pers rondslingeren (vergeten om te bukken, vervolgens een gat in zijn hoofd), kaarsenfabriek, glasfabriek, van Gent en Loos, sjouwen in de haven (zakken van 100 kilo uit de boot over de plank, over de kade, trap op in het pakhuis). Begin 50 jaar en zijn knieƫn al versleten.
|
Lagere School Schiedam 1897 |
|
Kaarsenfabriek Schiedam 1908 |
|
Achtersingel Schiedam 1910 |
|
Zalmstraat Schiedam 1912 |
|
Glasfabriek Melchers Schiedam 1913 |
|
Glasfabriek Melchers Schiedam 1913 |